Hoe werkt de opkomst en bezetting bij een vrijwillige brandweerpost?

door | 01-05-2025 | blog

Brandweerwerk draait om snelheid, teamwork én betrouwbaarheid. Maar hoe zorg je er als vrijwillige post eigenlijk voor dat er altijd genoeg mensen zijn voor een uitruk? En hoe werkt dat als er mensen op vakantie zijn of een keer niet beschikbaar zijn?

Bij Brandweer Gieten — en bij veel andere vrijwillige posten — hebben we daar duidelijke afspraken en goede systemen voor. Niet verplicht, maar wel op basis van vertrouwen en samenwerking.


Altijd kijken naar elkaar: beschikbaarheid en afstemming

Vrijwilliger zijn bij de brandweer betekent niet dat je altijd in de buurt moet zijn. Vakantie, werk, familie: dat gaat allemaal gewoon door.Toch moeten we als post zeker weten dat we kunnen uitrukken als er iets gebeurt. Daarom werken we in Gieten met PreCom, een systeem waarmee we onze beschikbaarheid kunnen doorgeven via onze telefoon.

Via een eenvoudige app geven we aan wanneer we niet beschikbaar zijn, bijvoorbeeld omdat we werken, een dagje weg zijn of op vakantie zijn. Ook als we buiten onze regio reizen, worden we automatisch afgemeld. Iedereen binnen de post kan elkaars beschikbaarheid zien en eventueel zijn of haar plannen daarop afstemmen. Niet verplicht, wél handig — en belangrijk voor het teamgevoel.


Wat is de minimale bezetting?

Om te kunnen uitrukken, moet een tankautospuit (TS) minimaal bemand zijn met vier mensen:

  • 1 bevelvoerder
  • 1 chauffeur
  • 2 manschappen

Dit wordt ook wel TS4 genoemd. Dat is het absolute minimum om veilig te kunnen werken.

Liever nog rukken we uit als TS6, met twee manschappen erbij (dus totaal 4 manschappen). Extra handen zorgen ervoor dat we sneller, veiliger en flexibeler kunnen optreden bij een brand of ongeval.


Wat als er niet genoeg mensen zijn?

Soms is het rustig qua bezetting — bijvoorbeeld midden op een doordeweekse dag, tijdens vakantieperiodes of door onvoorziene omstandigheden. Als we bij een melding niet genoeg mensen hebben om veilig uit te rukken, ziet de meldkamer dat direct in het systeem. In dat geval wordt er automatisch opgeschaald: collega’s uit Annen, Rolde of Gasselternijveen worden dan gealarmeerd om te helpen.

Gelukkig komt het in de praktijk zelden voor dat we niet genoeg mensen hebben.
Dankzij een goede afstemming via PreCom, betrokkenheid van onze vrijwilligers en het flexibele meedenken van opstappers, kunnen we vrijwel altijd met voldoende bezetting uitrukken. En als het een keer spannend wordt, vangen we dat samen op. Dat is de kracht van de vrijwillige brandweer.


Vakanties? Gewoon gaan!

Bij ons is het simpel: je bent nooit verplicht om je vakantie af te stemmen op de brandweer. Iedereen heeft recht op zijn vrije tijd. Wat we wel doen, is in overleg kijken hoe we de bezetting kunnen verdelen in drukke vakantieperiodes. Als het kan, stemmen collega’s hun vakanties een beetje op elkaar af, zodat er altijd voldoende mensen overblijven. Geen dwang — wel saamhorigheid.


Opstappers: extra handen in de buurt

Naast onze eigen vrijwilligers hebben we ook zogenaamde opstappers. Dit zijn brandweervrijwilligers van andere posten — bijvoorbeeld uit Assen of Rolde — die veel in onze regio werken.

Via PreCom kunnen zij zich tijdelijk aanmelden als beschikbaar in onze regio. Bij een melding kunnen zij dan net zo goed meehelpen om de tankautospuit te bemannen. Dat geeft net dat beetje extra flexibiliteit, zeker momenten dat er net genoeg mensen zijn.


Geen verplichting, wél verantwoordelijkheid

Vrijwilliger bij de brandweer zijn betekent dat je je eigen leven leeft — maar dat je, als het kan, ook klaarstaat voor je dorp.
Niemand is verplicht om altijd beschikbaar te zijn. Maar door goede afstemming, duidelijke afspraken en elkaar een beetje helpen, zorgen we er samen voor dat er altijd iemand is als de pieper gaat.

En dat is precies waar het bij de vrijwillige brandweer om draait: samen verantwoordelijkheid nemen.